Khi tìm hiểu về Bitcoin hay lĩnh vực tiền điện tử, thuật ngữ “Blockchain” dường như khá phổ biến đối với các nhà đầu tư. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể hiểu và nắm rõ khái niệm, cách thức hoạt động của nó, đặc biệt là những người mới bắt đầu. Chính vì vậy, bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản nhất về công nghệ Blockchain.
Blockchain là gì?
Ở cấp độ cơ bản nhất, Blockchain chính là một chuỗi các khối. Khi nhắc đến “khối” và “chuỗi” trong bối cảnh này, chúng ta hiểu đó là những thông tin kỹ thuật số được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu công cộng. Các khối trên nền tảng Blockchain sẽ được tạo thành từ các mẩu thông tin kỹ thuật số. Cụ thể, chúng bao gồm ba phần:
- Các khối có chức năng lưu trữ thông tin về các giao dịch bao gồm ngày, thời gian và số tiền giao dịch gần đây nhất của bạn.
- Các khối lưu trữ thông tin về người đang tham gia giao dịch. Thay vì sử dụng tên thật của bạn, giao dịch mua hàng sẽ được ghi lại bằng chữ ký kỹ thuật số đặc biệt – giống như kiểu tên người dùng (username).
- Khối lưu trữ thông tin khác với các khối khác. Giống như việc mỗi người đều có tên riêng để phân biệt với nhau thì mỗi khối lưu trữ sẽ có một mã riêng biệt được gọi là “hàm băm” (hash), nó cho phép chúng ta phân biệt khối lưu trữ thông tin với các khối khác. Ví dụ như bạn thực hiện giao dịch mua hàng trên Amazon, nhưng trong khi đang được vận chuyển, bạn thực hiện thêm một giao dịch nữa giống với giao dịch cũ. Mặc dù các chi tiết về giao dịch mới của bạn trông gần giống với giao dịch mua trước đó của bạn nhưng vẫn có thể phân biệt các khối dựa các mã của chúng.
Trong ví dụ trên, mặc dù các khối đó đang được sử dụng để lưu trữ một giao dịch mua từ Amazon, nhưng thực tế lại có một chút khác biệt. Một khối thông thường trên Blockchain thực sự có thể lưu trữ tới 1 MB dữ liệu. Tùy thuộc vào quy mô của các giao dịch, điều đó có nghĩa là một khối có thể chứa lên tới vài nghìn giao dịch.
Blockchain hoạt động như thế nào?
Khi một khối lưu trữ dữ liệu mới, nó sẽ được thêm vào Blockchain. Đúng như tên gọi của nó, Blockchain bao gồm nhiều khối được xâu chuỗi lại với nhau. Tuy nhiên, để thêm một khối vào Blockchain, cần có bốn yếu tố sau:
- Giao dịch phải được thực hiện.
- Giao dịch đó phải được xác minh sau khi thực hiện việc mua hàng. Ở những nơi như Ủy ban giao dịch chứng khoán, Wikipedia hoặc thư viện, đối với các hồ sơ thông tin công khai khác, cần phải có một người chịu trách nhiệm kiểm tra các mục nhập dữ liệu mới. Tuy nhiên, với Blockchain, công việc đó lại được thực hiện bởi một mạng máy tính. Các mạng này thường bao gồm hàng ngàn máy tính (với Bitcoin, con số đó lên tới hàng triệu) trải rộng trên toàn cầu. Khi bạn mua hàng, mạng máy tính đó sẽ lập tức kiểm tra xem thông tin giao dịch của bạn có chính xác hay không. Chúng sẽ xác nhận lại các chi tiết của giao dịch, bao gồm thời gian, số tiền và người tham gia giao dịch.
- Giao dịch đó phải được lưu trữ trong một khối. Sau khi giao dịch của bạn được xác minh là chính xác, nó sẽ có tín hiệu thông báo. Số tiền giao dịch, chữ ký số của bạn, tất cả sẽ được lưu trữ trong một khối.
- Khối đó phải được đưa ra một hàm băm (hash). Khi tất cả các giao dịch khối đã được xác minh, nó phải được cung cấp một mã nhận dạng đặc biệt, được gọi là băm. Khối này cũng chứa băm của những khối gần đây nhất. Sau đó, các khối sẽ được thêm vào Blockchain.
Blockchain và Bitcoin
Mục tiêu của blockchain là cho phép ghi lại và phân phối thông tin kỹ thuật số, nhưng không được chỉnh sửa. Và sau đây, hãy cùng tìm hiểu các ứng dụng đầu tiên của công nghệ blockchain hoạt động như thế nào.
Công nghệ chuỗi khối lần đầu tiên được phác thảo vào năm 1991 bởi Stuart Haber và W. Scott Stornetta, hai nhà nghiên cứu muốn thực hiện một hệ thống mà dấu thời gian tài liệu không thể bị can thiệp. Tuy nhiên phải đến tận hai thập kỷ sau, với sự xuất hiện của tiền điện tử Bitcoin vào tháng 1 năm 2009, blockchain mới có ứng dụng thực tế đầu tiên.
Giao thức Bitcoin được xây dựng trên nền tảng blockchain. Trong một bài viết nghiên cứu về loại tiền kỹ thuật số, người sáng tạo Bitcoin Satoshi Nakamoto đã đặt cho nó với cái tên "một hệ thống tiền điện tử mới", sử dụng mạng lưới ngang hàng, phi tập trung, và không có đơn vị trung gian nào.
Theo một nghiên cứu năm 2017 của Trung tâm Tài chính thay thế Cambridge, số người sở hữu Bitcoin có thể lên tới 5,9 triệu người. Và trong số 5,9 triệu người đó, sẽ có những người muốn thành toán bằng tiền điện tử Bitcoin khi đi mua sắm. Và đây chính là lý do cho sự ra đời của blockchain.
Trên thực tế, việc sử dụng và lưu hành tiền giấy được quy định và xác minh bởi một cơ quan trung ương, thường là ngân hàng hoặc chính phủ trong khi Bitcoin không bị kiểm soát bởi bất kì đơn vị trung gian nào. Thay vào đó, các giao dịch được thanh toán bằng Bitcoin được xác minh bởi một mạng lưới các máy tính.
Khi ai đó thanh toán bằng tiền điện tử Bitcoin, các máy tính trên mạng Bitcoin sẽ nhanh chóng xử lý, và xác minh giao dịch. Để làm như vậy, cần có các thợ đào để chạy chương trình trên máy tính và giải quyết các bài toán phức tạp, được gọi là hàm băm. Khi máy tính giải quyết xong vấn đề toán học bằng hàm băm của khối, công việc xác minh khối giao dịch cũng sẽ được hoàn tất. Sau đó, các giao dịch sẽ được ghi lại và lưu trữ công khai dưới dạng khối trên blockchain. Trong trường hợp xác minh thành công các khối, các thợ đào giải quyết được các phép tính toán đó sẽ nhận được một số tiền điện tử như là một phần thưởng cho việc giải quyết được các vấn đề toán học phức tạp đó.
Mặc dù các giao dịch được ghi chép một cách công khai trên blockchain, tuy nhiên những dữ liệu về người dùng sẽ không bị tiết lộ hết. Để thực hiện các giao dịch trên mạng Bitcoin, người sử dụng cần có ví điện tử. Mỗi ví bao gồm hai khóa mật mã độc đáo và riêng biệt: khóa chung và khóa riêng. Khóa công khai là vị trí nơi giao dịch được gửi và rút tiền từ đó. Đây cũng là chìa khóa xuất hiện trên sổ cái blockchain dưới dạng chữ ký số của người dùng.
Ngay cả khi người dùng nhận được khoản thanh toán bằng Bitcoin vào khóa chung của họ, họ sẽ không thể rút tiền mà không có khóa riêng. Khóa công khai của người dùng là một phiên bản rút gọn của khóa riêng, nó được tạo thông qua thuật toán toán học phức tạp. Tuy nhiên, do sự phức tạp của phương trình này, gần như ,là không thể đảo ngược quá trình và tạo khóa riêng từ khóa chung. Chính vì lý do này, công nghệ blockchain được đánh giá là an toàn và có tính bảo mật cao.
Bài viết trên đã cung cấp cho các bạn một số kiến thức cơ bản về Blockchain. Hi vọng những thông tin mà chúng tôi đưa ra sẽ giúp ích cho các bạn, đặc biệt là những người mới bắt đầu với tiền điện tử.
Investing.vn
0 Comments
Đăng nhận xét